بیماریهای مغزی
بیماریهای مغزی به اشکال مختلف ظاهر میشوند. عفونتها، تروما، سکته مغزی، تشنج و تومورها از دستههای اصلی بیماریهای مغزی هستند. در اینجا مروری بر بیماریهای مختلف مغز است.
مغز از بسیاری از نواحی تخصصی تشکیل شده است که با هم کار میکنند.
عفونتها
بیماریهای مغزی در دسته عفونتها عبارتند از:
مننژیت: التهاب پوشش اطراف مغز یا نخاع که معمولاً به دلیل عفونت است. سفتی گردن، سردرد، تب و گیجی، علائم شایع هستند.
آنسفالیت: التهاب بافت مغز، معمولاً به دلیل عفونت ویروسی، مننژیت و آنسفالیت اغلب با هم رخ میدهند که به آن مننژوانسفالیت میگویند.
آبسه مغزی: حفرهای از عفونت در مغز که معمولاً توسط باکتری ایجاد میشود. آنتی بیوتیک و زهکشی جراحی این ناحیه اغلب ضروری است.
تشنج
در گروه تشنج بیماریهای مغزی، صرع قرار میگیرد، وضعیتی که با تشنجهای مکرر ناشی از فعالیت الکتریکی غیر طبیعی و بیش از حد در مغز مشخص میشود. آسیبهای سر، عفونتهای مغزی و سکته مغزی نیز ممکن است باعث صرع شوند.
تروما
تروما شامل این شرایط است:
ضربه مغزی: آسیب مغزی که باعث اختلال موقتی در عملکرد مغز، گاهی اوقات با بیهوشی و سردرگمی میشود. صدمات ضربهای به سر باعث ضربه مغزی میشود و ممکن است منجر به سردرد و مشکلات تمرکز و حافظه شود.
آسیب مغزی تروماتیک: آسیب مغزی اکتسابی و اغلب دائمی ناشی از آسیب تروماتیک سر، اختلال روانی آشکار یا تغییرات شخصیتی و خلقی خفیفتر ممکن است رخ دهد.
تومورها، تودهها و افزایش فشار:
این دسته از بیماریهای مغزی شامل:
تومور مغزی: هر گونه رشد غیر طبیعی بافت در داخل مغز است. تومورهای مغزی چه بدخیم (سرطانی) و چه خوش خیم، معمولاً با فشاری که بر مغز طبیعی وارد میکنند، مشکلاتی را ایجاد میکنند.
گلیوبلاستوما: تومور مغزی تهاجمی و سرطانی است. گلیوبلاستوما به سرعت پیشرفت میکند و معمولاً درمان آن دشوار است.
هیدروسفالی: افزایش غیرطبیعی مایع مغزی نخاعی (مغزی) در داخل جمجمه است. معمولاً به این دلیل است که مایع به درستی در گردش نیست.
هیدروسفالی با فشار طبیعی: نوعی از هیدروسفالی که اغلب باعث مشکلات راه رفتن، همراه با زوال عقل و بی اختیاری ادرار میشود. فشار داخل مغز با وجود افزایش مایعات طبیعی، باقی میماند.
تومور کاذب مغزی: افزایش فشار داخل جمجمه بدون هیچ علت مشخصی (اگرچه با چاقی یا افزایش وزن همراه است). تغییرات بینایی، سردرد، سرگیجه و حالت تهوع از علائم شایع هستند. همچنین میتواند منجر به نابینایی شود.
شرایط عروقی (رگهای خونی):
سکته مغزی: جریان خون و اکسیژن به طور ناگهانی در ناحیهای از بافت مغز قطع میشود و سپس شروع به مرگ میکند. بخشی از بدن که توسط ناحیه آسیب دیده مغز کنترل میشود (مانند بازو یا پا) ممکن است دیگر به درستی عمل نکند. این بیماری ممکن است باعث مشکلات بینایی، گفتار و حس شود.
سکته مغزی ایسکمیک: لخته خون به طور ناگهانی در یک سرخرگ ایجاد میشود یا در جای دیگری در شریان دیگر تشکیل و میشکند و در رگهای خونی مغز قرار میگیرد و جریان خون را مسدود میکند و باعث سکته میشود.
سکته مغزی هموراژیک: نوعی خونریزی در مغز است که باعث ایجاد احتقان و فشار بر بافت مغز میشود و جریان خون سالم را مختل میکند و باعث سکته میشود.
تصادف عروق مغزی (CVA): نوع دیگری از سکته مغزی است.
حمله ایسکمیک گذرا (TIA): قطع موقت جریان خون و اکسیژن به بخشی از مغز است. علائم آن مشابه علائم سکته مغزی هستند، اما به طور کامل (معمولاً در عرض 24 ساعت) بدون آسیب به بافت مغز برطرف میشوند.
آنوریسم مغزی: یک سرخرگ در مغز ناحیه ضعیفی ایجاد میکند که مانند بالون متورم میشود. پارگی آنوریسم مغزی به دلیل خونریزی باعث سکته میشود.
هماتوم ساب دورال: نوعی خونریزی در سطح مغز است. این بیماری ممکن است به مغز فشار وارد کند و باعث مشکلات عصبی شود.
هماتوم اپیدورال: خونریزی بین جمجمه و پوشش سخت (دورا) مغز است. خونریزی معمولاً از یک شریان است، معمولاً کمی پس از آسیب به سر. علائم خفیف اولیه در صورت عدم درمان میتوانند به سرعت به بیهوشی و مرگ پیشرفت کنند. به این هماتوم اکسترادورال نیز میگویند.
خونریزی داخل مغزی: هر گونه خونریزی در داخل مغز که ممکن است پس از یک آسیب تروماتیک یا سکته مغزی در نتیجه فشار خون بالا رخ دهد.
ادم مغزی: تورم بافت مغز که میتواند به دلایل مختلف از جمله پاسخ به آسیب یا عدم تعادل الکترولیتها باشد.
شرایط خودایمنی
بیماریهای مغزی مرتبط با شرایط خودایمنی عبارتند از:
واسکولیت: التهاب عروق خونی مغز است و میتواند منجنر به گیجی، تشنج، سردرد، و بیهوشی شود.
مولتیپل اسکلروزیس (MS): سیستم ایمنی به اشتباه به اعصاب خود بدن حمله کرده و به آن آسیب میرساند. اسپاسم عضلانی، خستگی و ضعف علائم هستند. ام اس ممکن است به صورت دورهای یا به طور پیوسته پیشرو باشد.
بیماریهای عصبی
بیماریهای مغزی مرتبط با بیماریهای عصبی عبارتند از:
بیماری پارکینسون: اعصاب در ناحیه مرکزی مغز به آرامی تحلیل میروند و باعث ایجاد مشکلاتی در حرکت و هماهنگی میشوند. علائم اولیه لرزش دستها، سفتی اندامها، کندی حرکت و وضعیت ناپایدار است.
بیماری هانتینگتون: یک اختلال عصبی ارثی که باعث انحطاط سلولهای مغز میشود. زوال عقل و مشکل در کنترل حرکات (کریا) از علائم آن است. علائم اولیه شامل نوسانات خلقی، افسردگی و تحریک پذیری است.
بیماری پیک (زوال عقل فرونتوتمپورال): در طول سالها، به دلیل تجمع پروتئین غیرطبیعی، نواحی بزرگی از اعصاب در جلو و کنارههای مغز تخریب میشوند. تغییرات شخصیتی، رفتار نامناسب، مشکل در گفتار و عدم حافظه و توانایی فکری از علائم این بیماری هستند. بیماری پیک به طور پیوسته در حال پیشرفت است.
اسکلروز جانبی آمیوتروفیک ALS: این بیماری را لو گهریگ نیز مینامند. در ALS، اعصاب کنترل کننده عملکرد عضلات، به طور پیوسته و سریع تخریب میشوند. این بیماری اگر درمان نشود، به طور پیوسته به سمت فلج و ناتوانی در تنفس پیشرفت میکند. عملکرد شناختی به طور کلی تحت تاثیر قرار نمیگیرد.
زوال عقل: کاهش عملکرد شناختی، به دلیل مرگ یا عملکرد نادرست سلولهای عصبی در مغز است. شرایطی که در آن اعصاب مغز تحلیل میروند و همچنین سوء مصرف الکل و سکته مغزی میتوانند باعث زوال عقل شوند.
بیماری آلزایمر: به دلایل نامشخص، اعصاب در نواحی خاصی از مغز تحلیل رفته و باعث از دست دادن تدریجی حافظه و عملکرد ذهنی و تغییر در رفتار و شخصیت میشود. اعتقاد بر این است که تجمع بافت غیرطبیعی در نواحی مغز – که اغلب به آنها گره و پلاک میگویند- در ایجاد این بیماری نقش دارد. بیماری آلزایمر شایعترین شکل زوال عقل است.
درمان بیماریهای مغزی
یکی از درمانهایی که ممکن است پزشک تجویز کند تزریق آمپول سربرولایزین ®Cerebrolysin است. این دارو از ماده فعال بیولوژیکی با وزن مولکولی کم است که به سد خونی مغزی نفوذ میکند و مستقیم وارد سلولهای عصبی میشود. این آمپول دارای یک اثر چند وجهی است که برای اندامهای مغز خواص دارد. مانند تنظیم متابولیک، محافظت عصبی، تعدیل عصبی عملکردی و فعالیت نوروتروفیک را فراهم میکند.
نتیجه گیری
مغز از بسیاری اندامهای تخصصی تشکیل شده است که با هم کار میکنند. در صورت بیماری هرگونه از اندامها ممکن است به دیگر نقاط مغز آسیب وارد کند و همچنین میتوانید در صورت درمان نشدن، شاهد پیشرفت بیماری باشید. پس در نتیجه هنگام مشاهده هرکدام از علائم فوق، فوراٌ به پزشک مراجعه کنید و اقدامات لازم را انجام دهید.
مطالب مشابه: