شقاق مقعدی
شقاق مقعدی یک زخم است که در پوشش روده بزرگ، نزدیک مقعد ایجاد میشود.
علائم شقاق مقعد
شایعترین علائم شقاق مقعدی عبارتند از:
یک درد شدید هنگام مدفوع، اغلب به دنبال درد سوزشی عمیق که ممکن است چندین ساعت طول بکشد.
خونریزی هنگام مدفوع، بیشتر مردم متوجه مقدار کمی خون قرمز روشن یا در مدفوع خود یا روی دستمال توالت میشوند.
چه زمانی باید به پزشک عمومی مراجعه کرد:
اگر فکر میکنید شقاق مقعدی دارید به پزشک عمومی مراجعه کنید.
اجازه ندهید خجالت شما باعث جلوگیری یا عدم درمان شما شود. شقاق مقعدی مشکل رایجی است که اکثر پزشکان عمومی با آن مواجه میشوند.
بیشتر شقاق مقعدی بدون درمان بهبود مییابد، اما بهتر است پزشک عمومی این بیماری را معاینه کند تا علائمی که مشابه عارضه هموروئید (بواسیر) است را رد کند.
تشخیص شقاق مقعدی
پزشک عمومی از شما در مورد علائم و نوع دردی که تجربه کردید میپرسد. آنها همچنین ممکن است در مورد عادات دستشویی شما بپرسند.
آنها معمولاً با آرام باز کردن باسن شما میتوانند شقاق را ببینند.
گاهی اوقات ممکن است از فشار اسفنکتر مقعدی برای شقاقهایی که به درمانهای ساده پاسخ ندادند استفاده شود.
اسفنکتر مقعد، حلقهای از عضلات است که مقعد را باز و بسته میکند.
چه چیزی باعث ایجاد شقاق مقعدی میشود؟
شقاق مقعدی معمولاً در اثر آسیب به پوشش مقعد یا کانال مقعدی، آخرین قسمت روده بزرگ، ایجاد میشود.
بیشتر موارد در افرادی رخ میدهد که یبوست دارند، به خصوص زمانی که یک مدفوع سفت یا بزرگ، پوشش مجرای مقعد را پاره میکند.
سایر علل احتمالی شقاق مقعدی عبارتند از:
اسهال مداوم
بیماری التهابی روده (IBD)، مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو
بارداری و زایمان
گاهی اوقات، یک عفونت مقاربتی (STI)، مانند سیفلیس یا تبخال، که میتواند کانال مقعد را مبتلا کرده و به آن آسیب برساند.
داشتن ماهیچههای اسفنکتر مقعد سفت به طور غیر طبیعی، که میتواند کشش را در کانال مقعد شما افزایش دهد و آن را مستعد پارگی کند.
در بسیاری از موارد، هیچ علت روشنی قابل شناسایی نیست.
درمان شقاق مقعدی توسط پزشک عمومی
پزشک عمومی میتواند دارویی را برای کمک به کاهش علائم و تسریع روند بهبودی تجویز کند.
این میتواند شامل ملینها برای کمک به ضایعات راحت تر و پماد ضد درد باشد که مستقیماً روی مقعد خود قرار دهید.
جراحی اغلب در درمان شقاق مقعد بسیار موثر است، اما خطر کمی از عوارض، مانند از دست دادن موقت یا دائمی کنترل روده (بی اختیاری روده) را به همراه دارد.
در برخی افراد، علائم ناشی از شقاق مقعدی 6 هفته یا بیشتر طول می کشد (شقاق مقعدی مزمن).
چگونه علائم شقاق مقعد را کاهش دهیم؟
برخی اقدامات ساده میتواند از یبوست جلوگیری کند.
این به بیماری اجازه میدهد تا بهبود پیدا کند و همچنین عود مجدد شقاق جدید در آینده را کاهش میدهد.
اقداماتی برای جلوگیری از یبوست عبارتند از:
فیبر فراوان در رژیم غذایی شما، مانند میوه و سبزیجات و نان سبوس دار، ماکارونی و برنج، بزرگسالان باید حداقل 30 گرم فیبر در روز مصرف کنند.
با مصرف مایعات زیاد هیدراته بمانید.
نرفتن به دسشویی هنگام اجابت مزاج، این میتواند باعث خشک شدن مدفوع شما شود و دفع آن سختتر شود.
ورزش منظم، هدف شما باید حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی در هفته باشد.
میتوانید با مصرف مسکنهای ساده مانند پاراستامول یا ایبوپروفن، یا با خیس کردن کف بدنتان در حمام گرم چند بار در روز، بهویژه پس از اجابت مزاج، درد را تسکین دهید.
چه کسانی به بیماری شقاق مقعدی مبتلا میشوند:
شقاق مقعدی بسیار رایج است و از هر 10 نفر حدود 1 نفر در مقطعی از زندگی خود به آن مبتلا میشوند.
این بیماری هم مردان و هم زنان را به طور مساوی تحت تأثیر قرار میدهند و افراد در هر سنی میتوانند به آنها مبتلا شوند.
اما کودکان و بزرگسالان جوان بین 15 تا 40 سال بیشتر در معرض شقاق مقعدی هستند.
مانند سایر بریدگیها یا پارگیهای کوچک روی پوست، شقاق مقعدی اغلب در عرض چند هفته خود به خود بهبود مییابد.
با این حال، اگر شقاق مقعدی دارید، باید به پزشک عمومی مراجعه کنید، زیرا آنها میتوانند به شما توصیهها و داروهایی برای کمک به کاهش علائم و بهبود سریعتر شقاق بدهند.
اکثر شقاق مقعدی با درمان بهبود مییابند، اگرچه ممکن است به راحتی دوباره عود کنند، به خصوص اگر توصیههای پزشکی را رعایت نکنید.
دارو برای درمان شقاق مقعدی
تعدادی از داروهای مختلف وجود دارد که پزشک ممکن است برای کمک به کاهش علائم و بهبود شقاق مقعدی توصیه کند.
ملینها
ملینها نوعی دارو هستند که میتوانند به شما کمک کنند تا راحتتر مدفوع خود را دفع کنید.
برای بزرگسالان مبتلا به شقاق مقعدی معمولاً قرصها یا گرانولهای ملین تجویز میشود. اینها با کمک به مدفوع شما در حفظ مایعات عمل میکنند و باعث نرمتر شدن و کمتر خشک شدن آن میشوند.
برای کودکان مبتلا به شقاق مقعد معمولاً محلول خوراکی ملین اسمزی تجویز میشود. این نوع ملین با افزایش میزان مایعات در رودهها عمل میکند که بدن را تحریک میکند تا مدفوع راحتتر دفع شود.
پزشک عمومی ممکن است توصیه کند که درمان را با دوز کم شروع کنید و به تدریج هر چند روز یک بار آن را افزایش دهید تا زمانی که بتوانید هر 1 یا 2 روز یکبار مدفوع خود را دفع کنید.
داروهای مسکن
اگر بعد از مدفوع درد یا سوزش طولانی مدت داشتید، پزشک ممکن است مصرف مسکنهای رایج مانند پاراستامول یا ایبوپروفن را توصیه کند.
اگر تصمیم به مصرف این داروها دارید، حتماً دستورالعملهای دوز موجود در بروشور را دنبال کنید.
گلیسریل تری نیترات
اگر علائم شما در عرض یک یا 2 هفته بهبود نیافت، پزشک عمومی ممکن است دارویی به نام گلیسریل تری نیترات (GTN) را تجویز کند، پمادی که روی کانال مقعدی معمولاً دو بار در روز استفاده میشود.
GTN با گسترش عروق خونی در داخل و اطراف مقعد، افزایش خون رسانی به شقاق و کمک به بهبود سریعتر آن عمل میکند. همچنین میتواند به کاهش فشار در کانال مقعد کمک کند، که باید درد را کاهش دهد.
معمولاً باید حداقل 6 هفته یا تا زمانی که شقاق شما به طور کامل بهبود یابد، از پماد GTN استفاده کنید.
اکثر شقاقهای حاد (که کمتر از 6 هفته وجود دارند) با درمان GTN بهبود مییابند. در صورت استفاده صحیح، از هر 10 شقاق مزمن، حدود 7 مورد با درمان GTN بهبود مییابد.
سردرد یک عارضه جانبی بسیار رایج پماد GTN است که نیمی از افرادی که از آن استفاده میکنند، تحت تاثیر قرار میگیرد. برخی افراد نیز پس از استفاده از پماد احساس سرگیجه یا سبکی سر میکنند.
GTN برای کودکان مناسب نیست.
در صورت داشتن سردرد غیر قابل تحمل، میزان مصرف پماد را چند روز کاهش دهید. به طور مثال به اندازه نخود 5 یا 6 بار در روز استفاده کنید، این بهتر از این است که دور بار در روز با مقدار زیاد استفاده کنید.
بیحس کنندههای موضعی
اگر درد مقعدی شدید دارید، پزشک ممکن است قبل از مدفوع، یک بی حسکننده موضعی برای بی حس کردن مقعد شما تجویز کند.
داروی موضعی دارویی است که مستقیماً به ناحیه آسیب دیده مالیده میشود. این به بهبود شقاق کمک نمیکند، اما میتواند به کاهش درد کمک کند.
لیدوکائین رایجترین بی حس کننده موضعی است که برای شقاق مقعدی تجویز میشود. این دارو به صورت ژل یا پماد است و معمولاً فقط برای مدت کوتاهی (چند روز) استفاده میشود.
مسدودکنندههای کانال کلسیم
مسدودکنندههای کانال کلسیم، مانند دیلتیازم، نوعی دارویی است که معمولاٌ برای درمان فشار خون بالا (فشار خون بالا) استفاده میشود.
با این حال، مسدودکنندههای موضعی کانال کلسیم که مستقیماً روی مقعد اعمال میشوند، در درمان برخی از افراد مبتلا به شقاق مقعد نیز مفید بودهاند.
مسدود کننده های موضعی کانال کلسیم با شل کردن عضله اسفنکتر و افزایش خون رسانی به شقاق عمل میکنند.
عوارض جانبی میتواند شامل سردرد، سرگیجه و خارش یا سوزش در محل هنگام استفاده از دارو باشد. هر گونه عارضه جانبی باید ظرف چند روز پس از عادت کردن بدن به دارو برطرف شود.
تصور میشود مسدودکنندههای موضعی کانال کلسیم تقریباً به اندازه پماد GTN برای درمان شقاق مقعد مؤثر هستند و اگر داروهای دیگر کمکی نکرده باشند، ممکن است توصیه شوند.
مسدود کنندههای کانال کلسیم برای حداقل 6 هفته یا تا زمانی که شقاق شما به طور کامل بهبود یابد، توصیه میشود.
تزریق سم بوتولینوم
سم بوتولینوم یک درمان نسبتاٌ جدید برای شقاق مقعدی است. معمولاً اگر داروهای دیگر کمکی نکرده باشند استفاده میشود. سم بوتولینوم یک سم قوی است که استفاده از آن در دوزهای کم، بی خطر است.
اگر شقاق مقعدی دارید، میتوان از تزریق سم برای فلج کردن عضله اسفنکتر استفاده کرد. این باید از اسپاسم عضله جلوگیری کند، به کاهش درد کمک کند و به شقاق اجازه دهد تا بهبود یابد.
دقیقاً مشخص نیست که تزریق سم بوتولینوم برای شقاق مقعدی چقدر موثر است، اما تحقیقات نشان دادند که این تزریق برای بیش از نیمی از افرادی که آن را انجام میدهند مفید است. این مشابه درمان با پماد GTN و مسدود کننده های موضعی کانال کلسیم است.
اثرات تزریق سم بوتولینوم حدود 2 تا 3 ماه باقی میماند که به طور معمول باید زمان کافی برای بهبود شقاق داشته باشد.
معاینات پزشکی هنگام استفاده از داروها
ممکن است چند هفته پس از شروع درمان، قرار ملاقات بعدی با پزشک داشته باشید. این به پزشک عمومی اجازه میدهد تا بررسی کند که شقاق شما بهبود یافته یا علائم کافی از بهبود را نشان میدهد.
اگر شقاق به طور کامل بهبود یافته باشد، پزشک عمومی ممکن است یک قرار ملاقات بعدی را چند هفته بعد توصیه کند.
اگر شقاق مقعدی شما شدید است یا بعد از 8 هفته به درمان پاسخ نمیدهد، ممکن است لازم باشد به یک جراح کولورکتال مراجعه کنید.
عمل جراحی
در صورتی که سایر درمانها مؤثر واقع نشده باشند، ممکن است جراحی توصیه شود.
به طور کلی جراحی به عنوان موثرترین درمان برای شقاق مقعدی در نظر گرفته میشود، به طوری که بیش از 9 نفر از 10 نفر نتایج طولانی مدت خوبی را تجربه میکنند. با این حال، خطر کمی از عوارض را به همراه دارد.
تعدادی از تکنیکهای جراحی مختلف وجود دارد که میتوان از آنها برای درمان شقاق مقعد استفاده کرد.
اسفنکتروتومی جانبی
اسفنکتروتومی جانبی شامل ایجاد یک برش کوچک در حلقه عضله اطراف اسفنکتر است تا به کاهش تنش در کانال مقعدی شما کمک کند. این به شقاق مقعدی اجازه میدهد تا بهبود یابد و احتمال ایجاد شقاق دیگر را کاهش میدهد.
این یک عمل جراحی کوتاه و نسبتاً ساده است که معمولاً تحت بیهوشی عمومی در یک روز انجام میشود. این بدان معناست که شما در حین انجام عمل خواب خواهید بود، و مجبور نیستید شب را در بیمارستان بگذرانید.
اسفنکتروتومی جانبی یکی از موثرترین روشهای درمانی برای شقاق مقعدی است که سابقه موفقیت آمیز خوبی دارد. اکثر افراد در عرض 2 تا 4 هفته به طور کامل بهبود مییابند.
کمتر از 1 نفر از هر 20 نفری که این نوع جراحی را انجام میدهند، پس از آن در نتیجه آسیب به عضلات مقعد، مقداری بی اختیاری روده را تجربه میکنند.
با این حال، این معمولاٌ یک نوع خفیف بی اختیاری مدفوع است که در آن فرد قادر به جلوگیری از نفخ خود نیست و معمولاً فقط چند هفته طول می کشد.
فلپهای مقعدی پیشرفته
فلپهای مقعدی پیشرفته شامل برداشتن بافت سالم از قسمت دیگری از بدن و استفاده از آن برای ترمیم شقاق و بهبود خون رسانی به محل شقاق است.
این روش ممکن است برای درمان شقاق طولانی مدت (مزمن) مقعد ناشی از بارداری یا آسیب به کانال مقعد توصیه شود.
مطالب مشابه: